Czym są kompetencje pracownicze?

W ofertach pracy, w wymaganiach pracodawców często pojawiają się takie pojęcia: kreatywność, asertywność, umiejętność pracy w zespole. Co to tak naprawdę znaczy?

Zacznijmy niejako od początku, czyli od podzielenia kompetencji pracowniczych na dwie grupy: twarde oraz miękkie.

Kompetencje twarde to m.in. znajomość języka obcego, znajomość specjalistycznego oprogramowania, znajomość prawa pracy, prawa cywilnego itp. Są to więc kompetencje związane z określoną branżą lub zawodem.

Kompetencje miękkie to grupa cech psychofizycznych i umiejętności społecznych. Są to uniwersalne kompetencje, czyli takie, które są przydatne niezależnie od tego w jakiej branży, lub w jakim zawodzie funkcjonujemy. Poniżej wymienimy i krótko scharakteryzujemy kilka z nich:

Asertywność

Wbrew obiegowej opinii nie jest to wcale umiejętność mówienia: nie. Jest to umiejętność wyrażania swojej opinii, otwartego wyrażania swoich potrzeb i oczekiwań, ale w sposób, który jest adekwatny do sytuacji. Co ważne, osoba asertywna robi to tak, aby nie sprawić przykrości innym. A skoro daje sobie prawo do wyrażania swojej opinii i zgłaszania sprzeciwu, to daje je też innym osobom. Oznacza to, że z szacunkiem przyjmuje opinie innych ludzi oraz odmowę z ich strony. Osoba asertywna nie tylko nie ulega naciskom otoczenia, ale również ze spokojem przyjmuje krytykę ze stronny innych osób, dając im prawo do własnej opinii i oceny sytuacji. Osoba asertywna zna nie tylko swoje mocne strony, ale jest też świadoma swoich wad. Jak widzisz, większość osób błędnie interpretuje pojęcie asertywności. Mamy nadzieję, że Ty do nich nie należysz ;)

Komunikatywność

Komunikatywność to najogólniej rzecz ujmując zdolność do wypowiadania się w sposób zrozumiały dla rozmówcy. Osoba posiadająca tę kompetencję umie uważnie słuchać i zadawać pytania w celu upewnienia się, że dobrze interpretuje słowa drugiej osoby. Pod pojęciem komunikatywności kryje się też dostosowywanie wypowiedzi do możliwości rozmówcy. Oznacza to więc, że komunikatywny profesor filozofii będzie potrafił swobodnie, w przyjazny sposób porozumieć się nie tylko z kolegami z uczelni, ale również z panią w sklepie, malarzem, którego wynajmie do pomalowania swojego mieszkania oraz młodzieżą, której będzie przekazywał wiedzę. Pamiętaj: bycie osobą komunikatywną wcale nie oznacza, że masz zdanie na każdy temat! Wprost przeciwnie! Nie jest wstydem, że czegoś nie wiesz i o to zapytasz. Wstydzić należy się ignorancji, przekonania o własnej wszechwiedzy i nieomylności.

Kreatywność

Kreatywność to proces myślowy w wyniku, którego powstają nowe rozwiązania, koncepcje, idee. Osoba kreatywna potrafi stworzyć innowacyjne pomysły zaspokajające konkretne potrzeby.

Często mówi się, że artyści, graficy, muzycy to osoby kreatywne. To prawda. Ale kreatywność nie jest cechą tylko artystów. Dla przykładu: inżynierowie też wykazują się bardzo wysokim poziomem kreatywności tworząc nowe rozwiązania technologiczne. Doskonałym przykładem osoby bardzo kreatywnej jest Janina Bąk (www.janinadaily.pl), statystyk, wykładowca akademicki, blogerka, która w sposób bardzo przystępny, humorystyczny, kreatywny tłumaczy ludziom zawiłości statystyki oraz w zabawny obnaża rażące błędy we wnioskowaniu polityków, ekonomistów i zwykłych ludzi.

Elastyczność

Elastyczność to umiejętność bardzo często znajdująca się na liście oczekiwań pracodawców. Jest to zdolność łatwego dopasowania się do zmian. Osoba określana jako elastyczna umie dostosować się do zmieniających się warunków pracy, obowiązków, zespołu, miejsc itd. Jest również otwarta na wszelkiego rodzaju uwagi oraz sugestie. Oczywiście nie oznacza to, że masz zawsze zgadzać się na wszystko. Chodzi o to, aby nie postrzegać zmiany jak coś negatywnego. Aby rozumieć, że zmiana powoduje rozwój. Aby być na nią otwartym i reagować na to co ona przyniesie, a nie na to, że ona nastąpi.

Umiejętność pracy w zespole

Umiejętność pracy w zespole to cecha bardzo pożądana, Wręcz nieodzowna w przypadku większości zawodów. Jest to bowiem, najogólniej rzecz ujmując, zdolność współdziałania z innymi ludźmi. Wiąże się z nią nie tylko uważne słuchanie członków zespołu, ale też pomaganie współpracownikom. Równie istotne jest dążenie do osiągnięcia kompromisu w sytuacjach, w których nie wszyscy się ze sobą zgadzają. Osoba, która posiada tę umiejętność, nie przedkłada swoich potrzeb nad potrzeby całej grupy. Chodzi więc o to, aby potrafić myśleć jak grupa, a nie tylko jak indywidualna jednostka. Wbrew pozorom ta cecha wcale nie jest taka oczywista. Wiele osób przypisuje ją sobie, a jednocześnie w obliczu najmniejszego konfliktu uznaje, że grupa nie ma racji i koniec, i kropka. Dlatego tak ważne jest, aby zawsze refleksyjnie podchodzić do zadań grupowych, wyzbywając się negatywnych lub skupionych wyłącznie na sobie emocji.

Mamy nadzieję, że ten mini słownik pojęć dotyczących kompetencji miękkich okaże się dla Ciebie przydatny.